Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Bana "Sen kemana" dediler. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . Цrneрin bakkala giderken. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Beni зok etkiledi. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. O rahatsэz oluyordu. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Enstrьman црrenmek зaba ister. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Saim Akзэl. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Borusan bunlardan biridir. O da kabul etti. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. . Beni onun yanэna verdiler. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Orada doрdum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bunlarsэz yapamam. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Okul Эstanbul'daydэ. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Kitap ve gazete okumayэ da. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Эnюallah dьzelir. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Dr. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Ne gelen oldu ne de giden. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. . Onlarla iftihar ediyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. . . Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. . Borusan bunlardan biridir. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Эntihara kadar gidebilirdim. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Tiyatroda, operada, sinemada. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Kitap ve gazete okumayэ da. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bana "Sen kemana" dediler. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Okul Эstanbul'daydэ. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Beni зok etkiledi. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Цrneрin bakkala giderken. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Onlarla iftihar ediyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. "Hani юarkэ"" diye sordum. O rahatsэz oluyordu. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Ne gelen oldu ne de giden. Saim Akзэl. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Orada doрdum. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Dr. O da kabul etti. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bunlarsэz yapamam. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bьtьn tьrlere saygэm var. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Эnюallah dьzelir. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Beni onun yanэna verdiler. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye.